Eén, recente aanwinsten voor de collectie hedendaagse kunst, De Domijnen Sittard
Sittard is uitgeroepen tot de groenste stad van Nederland, het is ook een van de eerste steden die stadsrechten kregen, rijk aan monumenten dus, en voetbalploeg Fortuna speelt er. Maar er is meer. De Domijnen is een nieuw gebouw waarin de bibliotheek is gehuisvest maar waar ook de collectie beeldende kunst is ondergebracht, de kunst van het spraakmakende museum ’Het Domein’. Om de exposities daar te zien stapte graag in Sittard uit. Op de nieuwe plek zag ik de collectie opstelling gemaakt door conservator Roel Arkesteijn. Met de aankopen stelt hij vragen bij ’de staat van Nederland’: hoe kijken we tegen migranten aan, het antropoceen en diversiteit. Als we over dertig jaar zouden terugkijken, wat waren dan de kwesties die er toe doen? Dat is de richtlijn waarop Roel zijn keuzes baseert, en het brengt een verzameling indringende en ongemakkelijke werken samen.Nog voor ik de drempel van de kunstruimte over ben zie ik een réclame neon in de kleuren van de Nederlandse vlag met de tekst: ‘Asielzoekers zijn okay’. een werk van Domenique Himmelsbach de Vries. Ik ken zijn werk: in allerlei steden zag ik op onverwachte plekken portretten op papier hangen, in trafohuisjes, achter ramen lege muren. Ze zijn onderdeel van ‘A paper monument for the paperless’, een project dat meer zichtbaarheid wil genereren voor deze anonieme groep ongedocumenteerden. Iedereen kan de houtsnede portretten van deze vluchtelingen op te vragen om ze rond te plakken. Dit project van Himmelsbach is aangekocht door Arkesteijn en de portretten zijn hier te zien op protestborden. Wat een fantastische aankoop. Ook hangt er de inmiddels beroemde vlag van Joto Castro, London calling, 2012. Met de Brexit voor de deur krijgt deze vlag een enorme lading: het is een pleidooi om de boel bij elkaar te houden, de verbondenheid van Europa wordt met veiligheidsspelden in stand gehouden. Er is werk van Joseph Semah, geboren in Bagdad, die middels zijn werk het gedachtengoed van zijn grootvader (van de Babylonische Joden in Bagdad) wil voortzetten. Een roep om verdraagzaamheid temidden van de Islam en het Jodendom. Er is een werk van Otobong Nkonga, geboren in Nigeria over het kolonialisme. Zij onderzoekt over het kolonialisme, ideeën over land en de waarde verbonden aan natuurlijke hulpbronnen. ‘Mij interesseert het wat, waar en waarom’, zegt de kunstenaar. Het monumentale werk van Berlinde de Bruyckere dat ze maakte voor Sonsbeek, werd in 2001 aangekocht. Het is een sleutelwerk, dat zwaar beschadigd raakte maar gerestaureerd is, en nu weer opgesteld. Een schrijnend en ook beangstigend werk. Het toont ons het leven in al zijn kwetsbaarheid.De meest recente aankoop van Roel Arkesteijn betreft een tekst die gaat over de geschiedenis van Native Americans. Hij heeft het rechtstreeks bij de kunstenaar aangeschaft op basis van een afbeelding, de tekening werden met de Fedex in Sittard bezorgd. Een gedurfde aanpak maar wat zijn ze fantastisch. En die gok kun je wagen als je bekend bent met het oeuvre van de kunstenaar. De feministische, lijfelijke kunst van Kiki Smith, enkel hier te zien in Nederland. Nancy Spero. En zo kan ik wel doorgaan. De collectie cirkelt om thema’s als de kwetsbaarheid van de mens en vertrekt vanuit sociaal engagement. Maar hoe komt Arkesteijn aan die uitzonderlijke werken uit verschillende delen van de wereld. Arkesteijn heeft een uitgebreid en uniek netwerk en hij gaat altijd in gesprek met de kunstenaar, Zo kan hij met weinig middelen toch veel bereiken.Een mooi voorbeeld is de kunst van herman de vries. Dat lijkt misschien saai want vele musea hebben werk van hem in de collectie. Arkesteijn zocht Herman de vries op in zijn atelier en terloops kwam ter sprake dat de vries al zijn hele leven iedere dag een hasj pijpjes rookt. De persoonlijke verzameling hasjpijpjes komt rechtsreeks uit zijn atelier. Het ziet er uit als stukje uit een etnografisch museum. De verbintenis van herman de vries met de natuur doet hem goed passen in deze collectie en de hasjpijpjes doen ook terugverlangen naar Nederland als vrijhaven.
Op naar de volgende collectiepresentatie.