Op atelierbezoek bij Mariëlle Videler: Bird Bath
Mariëlle Videler tekent iedere dag een vogel en vandaag is dag 295. Eerst sporten, dan ontbijten en dan een vogel tekenen, dat is de routine. Het vel papier ligt nog op het tekenboard, het diertje heeft een vrolijke kuif, twee kettingen om als was hij een burgemeester van twee steden en zijn korte vleugels wijd gespreid. Mariëlle tekent de vogel vanuit de verbeelding. ‘Terwijl ik teken probeer ik niet te denken maar vooral te voelen, om vanuit het lichaam, mijn armen en handen hun gang te laten gaan. Om het lichaam van binnenuit te voelen. De opgeslagen kennis van alle vogels die ik heb gezien eist ongemerkt z’n rol op.’
Iedere vogel is opgebouwd uit decoratieve patronen en heeft zo z’n eigen karakter. Maar ook de gemoedstoestand van de kunstenaar laat zich teruglezen in de vogel: ‘als je onrustig bent en eigenlijk al iets anders wilt gaan doen, verloopt het tekenen moeizaam, bij grote concentratie komt ie zo op papier te staan.’ En toen een televisieprogramma met een camera het proces wilde volgen, kwam er toch wel een armetierige zielenpoot tevoorschijn. Maar iedere vogel is welkom, juist dat loslaten van perfectie of een bepaalde norm is essentieel.
Voor ze het idee om iedere dag een vogel te tekenen startte, onderzocht ze of dat met de patronen zou kunnen werken. Al eerder, tijdens een residency in Brazilië vertaalde Videler bestaande, betekenisvolle patronen uit die regio. ‘Tegenwoordig reizen we overal naar toe en gaandeweg zijn we de gemeenschappelijke taal van tekens verloren. Het kapitalistisch systeem veroorzaakt kortsluiting met die oude tekens. We hebben er logo’s en emojis voor in de plaats gekregen.’ In het tekenen van patronen onderzoek ik of er nieuwe vormen kunnen ontstaan, misschien zoals Nicolas Bourriaud het beschreef: de mens is gaan bewegen en reizen en wortelt in verschillende plekken, kunnen er dan weer nieuwe wortels ontstaan? Door in plaats van vast te houden aan oude standaarden op zoek te gaan naar nieuwe manieren om ons uit te drukken?
De tekeningen presenteerde ze voor het eerst in CBK Zuid Oost, Tijdens de expositie groeide de groep vogels tot een muur vol waarbij iedere tekening op een stokje hout werd gepresenteerd.
Tegelijkertijd doet ze een onderzoek naar het ideale vogelbad. Op haar piepkleine balkon probeert ze het uit. Via takken die tussen de spijlen door naar buiten steken, lokt ze de vogels naar binnen. En het werkt, tijdens ons gesprek zie ik vogeltjes voorbijvliegen, aan een streng van gierst schommelen, en hoor een voortdurend gefluit.
Het eerste vogelbad maakte Videler van cement en ze kleurde de bovenkant geel met kurkuma, maar dat kleurde ook het water. Een tak-vorm steekt midden in het bad de hoogte in, opnieuw als een soort lokkertje.
Bij het tweede vogelbad druppelde het water uit de kraan het bad in. Het oppervlak is versierd met een soort pukkels van cement en rondom is gras en stukjes mos uit het bos. Een grote groene plant schuift tegen het bad aan. En het derde vogelbad dat nu buiten staat heeft een ronde vorm met een soort staart die naar binnen krult. Voor zo’n klein balkon is er een ongekend druk vogelleven.
Vogels hebben het moeilijk in de stad, dit jaar kwam er zelfs een oproep om vogels water te geven.
Bird Bath is een project voor de vogels. Hoe kan ik hun leven in de stad aangenaam maken. Eind februari 2020 gaat Videler het project Bird Bath in galerie Lumen Travo presenteren. Dan zal ze het project voor vogels aan mensen presenteren. Met de noodzakelijke vertaalslag is ze druk bezig. Dat prachtige filmpje van de pimpelmees die door het bad heen scheert, komt er waarschijnlijk toch niet in. Dat is meer voor de vogelaar. Videler wil met haar vogelproject grotere thema’s aanraken zoals onze verwijdering van de natuur en het verlies van spirituele waarden. Haar expo opent op 29 februari, dan gaan we zien waar de vertaalslag toe heeft geleid.