Opaque Spirits van Arturo Kameya en Claudia Martínez Garay in Marres in Maastricht.
De beste reden om naar Maastricht te gaan is de expositie van Arturo Kameya (samen met Claudia Martines Garay) bij Marres: die is adembenemend.
De Peruaanse kunstenaar heeft carte blanche gekregen en het hele gebouw is getransformeerd tot hotel waar de geesten hun intrek hebben genomen: Opaque Spirits. Een hotel met een kwaadaardige of lakse eigenaar die de boel laat verloederen en zich niet bekommert om zijn gasten. De kunstenaar refereert aan aan een uitspraak van de toneelschrijver José Ignacio Cabrujas die Latijns Amerikaanse staten vergeleek met slecht onderhouden hotels. We zijn even te gast in een verbeelding van het land Peru.
De kunstenaar heeft de politieke achtergronden van zijn thuisland weten om te zetten in een merkwaardig universum met een duister randje.
Op de begane grond kom je in een ruimte die keuken en badkamer tegelijk is maar vooral aan een gevangenis doet denken. De prachtige vloertegels zijn deels verbrijzeld of in de loop van de tijd verdwenen. De mensen hangen er lusteloos en krachteloos rond. In de hal laat een kraan te voorschijn komt uit twee handen water naar beneden lopen, water is reinigend, symbolisch wijwater, maar hier ziet het er uit als verdunde pis. Er is ook een bijna een lege kamer met een rij motorhelmen tegen de gele wand, alsof de koeriers die allerlei zaakjes doen om in leven te blijven uitgeput zijn gaan rusten.
In een grote kamer hangen en liggen allerei soorten vissen die allemaal allemaal naar adem happen. De kunstenaar Juan Javier Salazar vergeleek het lot van de Peruanen met dat van vissen, zegt Kameya in een interview in de Volkskrant. De mensen zijn voorbestemd om door het régime vermorzeld te worden, net als de vissen die langs de kust zwemmen voorbestemd zijn om als vismeel te eindigen. Er is duidelijk gebrek aan zuurstof.
De titel verwijst naar een zin uit een boek van Edouard Glissand waarin hij pleit voor ‘het recht om ondoorzichtig te zijn’, de mogelijkheid om aan de heersende macht te kunnen ontsnappen. Die wanhoop en machteloosheid wordt voelbaar in al deze kamers maar evengoed de veerkracht van de mens om door te leven, zoals het keramieken potje op een tafel laat zien door uit zichzelf te bewegen.
Op mister Motley is een uitgebreid interview met Kameya te vinden en Marsha Bruinen sprak met hem voor de Volkskrant.
